Verduurzaming van de financiële sector: Een eerste blik op enkele Europese ‘sustainable finance’ initiatieven

In 2018 is door de Europese Commissie het actieplan ‘duurzame groei financieren’ gepubliceerd, aansluitend op het Klimaatakkoord van Parijs en de VN Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling. De middelen die financiële instellingen beheren en investeren, vormen een belangrijke bouwsteen als het gaat om het verduurzamen van de economie en daarmee van onze samenleving en uiteindelijk de planeet. Het actieplan en het daaruit voortvloeiende beleid focust op de zogenoemde ecologische, sociale en governance factoren (ESG). Het in acht nemen van ESG-overwegingen moet leiden tot meer investeringen in duurzame activiteiten met een langere termijnfocus (‘sustainable finance’).

Het in de praktijk brengen van dit actieplan zal een grote impact hebben op de manier van werken van financiële instellingen. Het actieplan creëert namelijk de urgentie voor onze opdrachtgevers om ESG-factoren te incorporeren in beleid en hier transparant over te zijn richting de klant. In deze ‘two-pager’ geven wij een eerste blik op de te verwachten impact en acties op korte tot middellange termijn aan de hand van drie onderwerpen.

De volgende drie onderwerpen zijn de belangrijkste overkoepelende speerpunten uit het actieplan en tevens op korte termijn relevant [1]:

Deze drie onderwerpen komen terug in 10 ambities en acties die worden geschetst in het actieplan. De 10 geschetste ambities en acties [2] zijn de middelen voor het bereiken van de volgende drie hoofddoelen van het plan:

1. 1.  De heroriëntatie van kapitaalstromen naar een duurzame economie.
2. 2. Het incorporeren van duurzaamheid tot vast onderdeel van      
3.     risicobeheer.
4. 3. Het stimuleren van transparantie en langetermijndenken.

Hieronder wordt per overkoepelend speerpunt een korte toelichting gegeven. In vervolgpapers zullen we dieper op de materie in gaan.

In maart 2020 is het definitieve adviesrapport van de expertgroep gepubliceerd dat als input dient voor de wettelijke vereisten welke eind 2020 bekend worden gemaakt door de Europese Commissie. Deze wettelijke vereisten zullen vergaande implicaties met zich mee brengen voor de financiële sector. Banken dienen o.a. de taxonomie op te nemen in de productdocumentatie en systemen, maar ook in de bijbehorende adviesprocessen. Uiteindelijk dient de taxonomie ook te zijn opgenomen in de geschiktheidstests en kennis- en ervaringstests, waarvan de ontwikkeling en implementatie al flink wat voeten in de aarde heeft gehad onder het MiFID II beleid. 

De taxonomie zal stapsgewijs worden ingevoerd, te beginnen met een taxonomie voor activiteiten met het oog op matiging van de klimaatverandering. In een later stadium zal deze worden uitgebreid voor activiteiten op ecologisch en sociaal vlak. Met de ESG-taxonomie komt er een einde aan bestaande lappendeken van keurmerken in Europa.

[1] Greenwashing: Momenteel zijn er geen voorwaarden verbonden aan het gebruik van kenmerken als groen en duurzaam en doen sommige bedrijven zich groener voor dan zij daadwerkelijk zijn. De verordening taxonomie introduceert een Europees classificatiesysteem en daarmee een eenduidige bepaling van welke economische activiteiten duurzaam zijn.

[2] Zoals weergegeven op p. 18 t/m 20 van het actieplan.

[3] Zie hierover de Verordening betreffende informatieverschaffing in verband met duurzame beleggingen en duurzaamheidsrisico's.

[4] De geschiktheidstoets ziet momenteel onder meer op de risicobereidheid, beleggingsdoelstellingen en de financiële situatie van de klant. In de toekomst dienen beleggingsondernemingen en verzekeringsdistributeurs ook naar de ESG-voorkeur van de klant gaan vragen en hiermee vervolgens (aantoonbaar) rekening houden in het advies.